Hannah Arendt

(Deze groep zit vol.)

Na de zomer starten we met het denken van Hannah Arendt aan de hand van het boek van De Schutter en Peeters.

Het boek van De Schutter en Peeters is helder en duidelijk (althans dat lijkt mij). In de ochtendsessie zal ik het te behandelen deel kort inleiden. Dan zullen we (zo nodig) dat bespreken wat er niet (helemaal) duidelijk was. Handig als we dit van tevoren weten. Daarna hebben we ruim de tijd om de diverse gedachten en inzichten van Hannah Arendt te bespreken. Hieronder heb ik alvast wat thema’s verzameld waarin we ons kunnen verdiepen.

Ons voorstel is om deze verdiepingsslag in subgroepjes voor te bereiden. Ieder drietal denkt alvast na over de vraag wat we met de stof van de betreffende bijeenkomst kunnen. Is de analyse van Arendt juist of niet? Bruikbaar of niet? Ook in onze huidige tijd? En natuurlijk legio andere vragen.

De Schutter heeft een aantal filmpjes op een site gezet waarin hij in een soort minicolleges het denken van Arendt toelicht (https://hannah-arendt.institute/wat-we-doen/vormingen-opleidingen/arendt-uitgelegd/).

We zullen vier bijeenkomsten aan dit boek besteden. Daarna gaan we in op het denken van Simone Weil. Literatuur volgt.

  • Bijeenkomst 1 (6 november 2022):
  • Thema’s DEEL 1 VITA ACTIVA, p. 13 – 63
  • Nataliteit
  • Arbeiden, werken, handelen
  • Het kunstwerk
  • Vergeven en beloven
  • Vita activa en vita contemplativa
  • Bijeenkomst 2 (19 februari 2023):
  • Thema’s DEEL 2 POLITIEK A p. 66 – 104
  • Tegenstelling tussen heerschappij, macht, geweld, terreur, gezag, vrijheid, belofte en wet
  • Is het begrippenapparaat bruikbaar?
  • Arendt definieert termen als macht, heerschappij en geweld?
  • Herkenbaar?
  • Vrijheid betekent politieke vrijheid. Is dit inderdaad het belangrijkste?
  • Kunnen we iedere verwijzing naar het transcendente schrappen? Hoe funderen we wet en macht?
  • Bijeenkomst 3 (5 maart 2023):
  • Thema’s DEEL 2 POLITIEK B p. 105 – 143
  • Soevereiniteit, wet, gebod
  • Democratie en de gevaren van representatieve democratie
  • Gelijkheid, gezag en asymmetrie
  • Is de politieke dimensie constitutief voor ons menszijn?
  • Vrijheid van meningsuiting en burgerlijke ongehoorzaamheid
  • Is vriendschap een politieke deugd?
  • Bijeenkomst 4 (19 maart 2023):
  • Thema’s Deel 3 DE VERWOESTIJNING VAN DE WERELD en CODA POLITIEK EN ETHIEK, p.145 – 203
  • Wezen en functie van de filosofie
  • Zitten wij in een posttotalitaire samenleving
  • Gedachteloosheid en de banaliteit van het kwaad
  • Spanning tussen:
  • Het politiek en het sociale; solidariteit en medeleven; politiek en ethiek
  • Bijeenkomst 5 (16 april):
  • Deze bijeenkomst is gewijd aan het denken van een tijdgenoot van Hannah Arendt, namelijk Simone Weil.
  • Literatuur wordt nog bekend gemaakt

In het vooruitzicht op weer een mooi en vruchtbaar denkjaar, wens ik jullie allen een fijne zomer toe!!